نخستین همایش ملی واژه پژوهی در علوم اسلامی (قرآن و حدیث، فقه، اصول و حقوق اسلامی، فلسفه و کلام اسلامی)

محور های همایش

نخستین همایش ملی واژه پژوهی در علوم اسلامی (قرآن و حدیث، فقه، اصول و حقوق اسلامی، فلسفه و کلام اسلامی)

محورهای همایش :

• قرآن و حدیث :
• معناشناسی واژگانی
• ابزارهای ریشه شناسی، آواشناسی و تأثیر آنها در فهم معانی واژگان
• نقد و بررسی روش معجمی در فهم واژگان (کتب مفردات، کتب لغت، ...)
• روش شناسی معاجم قرآنی
• روش های جستجوی معجمی واژگان قرآنی
• جايگاه و اصالت شعر جاهلي در فهم واژگان قرآن
• معنا شناسی تاریخی واژگان
• واژه شناسی اصطلاحات قرآن و حدیث
• جایگاه علوم در فهم واژگان
• جایگاه و اصالت کتاب مقدس در فهم واژگان قرآن
• تأثیر پیش فرض های کلامی، تاریخی، .... در فهم واژگان قرآن و حدیث
• جایگاه علوم قرآن و علم قرائات در پیدایش علم اللغه
• واژه پژوهی اسلامی و تحول زبان عربی
• حجیت قول لغوی در بیان مفهوم واژه در حوزه تفسیر و حدیث
• ارتباط حوزه واژه پژوهی با تفسیر
• زبان شناسی معاصر و واژه پژوهی قرآنی
• آسیب شناسی واژه پژوهی
• بیان تاثیر و تأثر کتب مفردات از یکدیگر
• معاجم قرآنی و جریان های فکری تاریخی
• آسیب های تاثیر و تاثر کتب مفردات از یکدیگر
• نقد و بررسی روش معنا شناسی واژگانی
• نقد معاصر و واژه پژوهی قرآنی
• نقد و بررسی روایات صحابه و تابعان در بیان مفهوم واژگان قرآن
• آسیب شناسی تفاسیر در بیان مفاهیم واژگان قرآن
• آسیب شناسی ترجمه ها در بیان مفاهیم واژگان قرآن
• آسیب شناسی نقد معاصر در حوزه های لغت شناسی قرآنی
• مستشرقان و رویکردهای واژه پژوهی قرآنی
• بررسی تطبیقی واژه پژوهی بین شیعه و اهل سنت
• مقایسه تطبیقی نظریات زبان شناسی و نقد معاصر با شیوه های واژه پژوهی قدیم و جدید
• و سایر موضوعات مرتبط ...
• دانش فقه، اصول و حقوق اسلامی :
• تاثیر واژه پژوهی در دانش فقه
• پژوهش واژگان موثر در اجتهاد نوین
• واژه پژوهی در آثار فقهای معاصر
• تاثیر واژه پژوهی در فرایند استنباط احکام
• تاثیر واژه پژوهی در فهم فقیه از موضوعات فقهی
• میزان توجه فقهاء به واژه پژوهی در کتب فقه الحدیث
• واژه شناسی در حوزه مباحث فقه عبادی، فقه اقتصادی، فقه سیاسی و فقه جزا و ... .
• آسیب شناسی کارکرد واژه پژوهی در استنباط احکام
• واژه شناسی و واژه پژوهی اصطلاحات فقهی
• تاریخچه و دیرینه شناسی واژه پژوهی
• آثار فقهی برجسته در واژه پژوهی
• واژه پژوهی در دانش اصول فقه
• واژه پژوهی حوزه مباحث الفاظ
• قول لغوی در اثبات معنای حقیقی و مجازی
• واژه پژوهی حوزه یقین
• مفهوم حجیت یقین
• واژه پژوهی حوزه ظنون و امارات
• حجیت قول لغوی در بین قدما و متاخران
• مبانی حجیت قول لغوی
• حکم ظن ناشی از قول لغوی
• کارکرد قول لغوی در تعیین موارد استعمال الفاظ
• بررسی تعارض عرف با قول لغوی
• واژه پژوهی در حوزه شک
• کارکرد واژه پژوهی در اصول عملیه
• واژه پژوهی در اصطلاحات اصول فقه
• واژه پژوهی در حقوق اسلامی
• پژوهش در واژگان مورد اختلاف در قانون مجازات اسلامی
• پژوهش در واژگان مورد اختلاف در قانون مدنی
• پژوهش در واژگان کلیدی قوانین موضوعه
• و سایر موضوعات مرتبط ...
• فلسفه و کلام اسلامی :
  
• واژه های پر بسامد در فلسفه اسلامی و پیشینه آنها در ادبیات عرب
• واژه شناسی های فیلسوفان مسلمان (نظیر فارابی، ابن سینا، ملاصدرا و...)
• نظر ابن سینا در مورد تطور دلالی الفاط از عربی به معنای اصطلاحی فیلسوفان
• ریشه های یونانی مصطلحات فیلسوفان اسلامی
• نقش فیلسوفان نخستین اسلامی (کندی، فارابی و...) در معادل سازی واژگان فلسفی
• فارسی نویسی فیلسوفان مسلمان و فارسی سازی واژگان مصطلح فلسفی
• ترادف و تباین واژه های معادل یونانی با عربی
• مقایسه تطبیقی واژه هایی نظیر ملکه، قوه، وجود، ماهیت و... در زبان عربی و لاتین قرون
• وسطایی
• جایگاه فهم عامه (sense common) در فلسفه تحلیلی و فلسفه اسلامی
• مقایسه واژه هایی نظیر جوهر، عرض، ماده، صورت، علت و .... در بین متکلمان و فیلسوفان و عرفای مسلمان
• واژه پژوهی هرمنوتیکی
• تفاوت کاربردهای کلامی و قرآنی و روایی از برخی الفاظ و اصطلاحات
• اشتراک و افتراق واژگان کلامی نحله های متکلمان در برداشت آنان از آموزه های دین
• تاثیر واژه شناسی و زبان شناسی بر مباحث هستی شناختی در فلسفه، کلام و عرفان اسلامی
• و سایر موضوعات مرتبط ...